VNM - Khrizantema (NATO gọi là AT-15 Springer) là hệ thống tên lửa chống tăng của Nga được thiết kế để phá hủy các dòng xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại của Phương Tây.
Khrizantema bắt đầu được phát triển từ cuối những năm 1980 và chính thức giới thiệu năm 1996. Nó ra đời nhằm mục đích thay thế hệ thống tên lửa chống tăng kiểu cũ Shturm (AT-6 Spiral).
Tuy ra đời đã khá lâu nhưng mãi tới tận năm 2004, Khrizantema mới chính thức được chấp nhận phục vụ trong Quân đội Nga.
Khrizantema được đánh giá là một trong những hệ thống vũ khí uy lực nhất trên thế giới. Theo quảng cáo của nhà thiết kế, chỉ cần ba xe phóng Khrizantema là đủ để đối phó với 14 xe tăng chiến đấu chủ lực của đối phương và tiêu diệt không ít hơn 60% trong số đó.
Hệ thống tên lửa chống tăng Khrizantema thiết kế để hoạt động cả ban ngày và ban đêm, trong mọi điều kiện thời tiết.
Nó sử dụng hai loại tên lửa diệt tăng tiêu chuẩn 9M123 và 9M123-2. Tên lửa 9M123 lắp đầu tự dẫn laser còn 9M123-2 dùng đầu tự dẫn radar chủ động.
Cả hai loại đều trang bị đầu đạn chống tăng “tandem” (hai lượng nổ) chuyên trị giáp phản ứng nổ (ERA). Nó hoàn toàn có thể đánh bại thiết kế tăng chủ lực Mỹ M1A2 Abram hay Leopard 2A6 của Đức.
Tên lửa sử dụng động cơ rocket nhiên liệu rắn cho phép đạt tầm bắn từ 400-6.000m, tốc độ bay trung bình 400m/s.
Ngoài ra, Khrizantema có thể phóng tên lửa 9M123F (đầu tự dẫn laser) hoặc 9M123F-2 (đầu tự dẫn radar) lắp đầu đạn áp nhiệt sử dụng để chống công sự kiên cố, xe thiết giáp hạng nhẹ, bộ binh đối phương.
Bên cạnh nhiệm vụ chống tăng, trong trường hợp cần thiết Khrizantema còn dùng để bắn hạ trực thăng bay thấp.
Đạn tên lửa đặt trong hai ống phóng, điều này cho phép Khrizantema đồng thời bắn tiêu diệt cùng lúc 2 mục tiêu. Trong xe chứa 15 đạn tên lửa và có thể tiêu diệt 15 mục tiêu trong vòng vài phút. Ống phóng được nạp tự động đạn từ thiết bị chứa đạn trong xe.
Nhưng trong trường hợp khẩn cấp, người ta có thể thao tác thủ công nạp đạn từ ngoài xe. Khi hành tiến, radar và ống phóng “thụt” vào trong xe để bảo quản.
Hệ thống tên lửa chống tăng Khrizantema thiết kế đặt trên khung thân xe chiến đấu bộ binh BMP-3. Vì thế, hệ thống cũng có lớp giáp bảo vệ tương tự BMP-3 cùng thiết bị phòng vệ NBC (chống vũ khí chứa phóng xạ - sinh học – hóa học), thiết bị dập lửa tự động.
Xe lắp động cơ diesel tua bin tăng áp UTD-29 V10 500 mã lực cho phép đạt tốc độ tối đa 70km/h, tầm hoạt động 600km. Xe có thể lội nước với tốc độ 10km/h.
Tuy nhiên, tùy theo yêu cầu của khách hàng mà nhà sản xuất có thể đưa hệ thống Khrizantema lên xe thiết giáp bánh hơi hay bánh xích khác.
Kể từ khi ra đời tới nay, Khrizantema vẫn chưa có dịp thử lửa trên chiến trường. Nhưng gần đây, người ta đã ghi nhận loại vũ khí này được lực lượng NTC dùng để chống lại xe tăng của quân trung thành với cựu Tổng thống Libya Gaddafi. Dù vậy không rõ nó có lập chiến công nào không.
Khrizantema bắt đầu được phát triển từ cuối những năm 1980 và chính thức giới thiệu năm 1996. Nó ra đời nhằm mục đích thay thế hệ thống tên lửa chống tăng kiểu cũ Shturm (AT-6 Spiral).
Tuy ra đời đã khá lâu nhưng mãi tới tận năm 2004, Khrizantema mới chính thức được chấp nhận phục vụ trong Quân đội Nga.
Khrizantema được đánh giá là một trong những hệ thống vũ khí uy lực nhất trên thế giới. Theo quảng cáo của nhà thiết kế, chỉ cần ba xe phóng Khrizantema là đủ để đối phó với 14 xe tăng chiến đấu chủ lực của đối phương và tiêu diệt không ít hơn 60% trong số đó.
Hệ thống tên lửa chống tăng Khrizantema thiết kế để hoạt động cả ban ngày và ban đêm, trong mọi điều kiện thời tiết.
Nó sử dụng hai loại tên lửa diệt tăng tiêu chuẩn 9M123 và 9M123-2. Tên lửa 9M123 lắp đầu tự dẫn laser còn 9M123-2 dùng đầu tự dẫn radar chủ động.
Cả hai loại đều trang bị đầu đạn chống tăng “tandem” (hai lượng nổ) chuyên trị giáp phản ứng nổ (ERA). Nó hoàn toàn có thể đánh bại thiết kế tăng chủ lực Mỹ M1A2 Abram hay Leopard 2A6 của Đức.
Tên lửa sử dụng động cơ rocket nhiên liệu rắn cho phép đạt tầm bắn từ 400-6.000m, tốc độ bay trung bình 400m/s.
Ngoài ra, Khrizantema có thể phóng tên lửa 9M123F (đầu tự dẫn laser) hoặc 9M123F-2 (đầu tự dẫn radar) lắp đầu đạn áp nhiệt sử dụng để chống công sự kiên cố, xe thiết giáp hạng nhẹ, bộ binh đối phương.
Bên cạnh nhiệm vụ chống tăng, trong trường hợp cần thiết Khrizantema còn dùng để bắn hạ trực thăng bay thấp.
Đạn tên lửa đặt trong hai ống phóng, điều này cho phép Khrizantema đồng thời bắn tiêu diệt cùng lúc 2 mục tiêu. Trong xe chứa 15 đạn tên lửa và có thể tiêu diệt 15 mục tiêu trong vòng vài phút. Ống phóng được nạp tự động đạn từ thiết bị chứa đạn trong xe.
Nhưng trong trường hợp khẩn cấp, người ta có thể thao tác thủ công nạp đạn từ ngoài xe. Khi hành tiến, radar và ống phóng “thụt” vào trong xe để bảo quản.
Hệ thống tên lửa chống tăng Khrizantema thiết kế đặt trên khung thân xe chiến đấu bộ binh BMP-3. Vì thế, hệ thống cũng có lớp giáp bảo vệ tương tự BMP-3 cùng thiết bị phòng vệ NBC (chống vũ khí chứa phóng xạ - sinh học – hóa học), thiết bị dập lửa tự động.
Xe lắp động cơ diesel tua bin tăng áp UTD-29 V10 500 mã lực cho phép đạt tốc độ tối đa 70km/h, tầm hoạt động 600km. Xe có thể lội nước với tốc độ 10km/h.
Tuy nhiên, tùy theo yêu cầu của khách hàng mà nhà sản xuất có thể đưa hệ thống Khrizantema lên xe thiết giáp bánh hơi hay bánh xích khác.
Kể từ khi ra đời tới nay, Khrizantema vẫn chưa có dịp thử lửa trên chiến trường. Nhưng gần đây, người ta đã ghi nhận loại vũ khí này được lực lượng NTC dùng để chống lại xe tăng của quân trung thành với cựu Tổng thống Libya Gaddafi. Dù vậy không rõ nó có lập chiến công nào không.
Lê Phương - (theo Military - Today)