BEE - Hệ thống tên lửa Club do Phòng thiết kế chế tạo Novator tọa lạc tại thành phố Ekaterinburg, Nga nghiên cứu và chế tạo.Club dùng để tiêu diệt tất cả các loại tàu nổi và tàu ngầm
Nga đã tiến hành phóng thử nghiệm tên lửa đối hạm thử nghiệm đầu tiên của hệ thống Club vào tháng 3/2000 từ tàu ngầm nguyên tử tại Hạm đội Biển Bắc.
Đến tháng 6/2000, Nga lại tiếp tục phóng thử nghiệm lần hai tên lửa đối hạm của hệ thống này từ tàu ngầm động cơ diezel dự án 877 của Hạm đội Baltic. Theo đánh giá của các chuyên gia, cả hai lần thử nghiệm này đều rất thành công.
Thành phần chính của hệ thống là tên lửa đa năng Alpha (sau 10 năm từ khi bắt đầu chế tạo, vào năm 1993 Nga mới chính thức cho ra mắt Alpha tại triển lãm vũ khí ở Abu-Dhabi và triển lãm vũ trụ hàng không quốc tế MAKS-93 tại thành phố Zukovski).
Hệ thống tên lửa Club dùng để tiêu diệt tất cả các loại tàu nổi và tàu ngầm đối phương, tham gia các hoạt động tác chiến trong điều kiện bị chế áp mạnh về hoả lực và vô tuyến điện. Trên thực tế, hệ thống có thể được sử dụng trong bất kỳ điều kiện khí hậu thời tiết nào, ban ngày lẫn ban đêm.
Các loại tên lửa khác nhau của hệ thống có thể tích hợp với các bộ phận đa năng trên tàu, cho phép thay đổi tổ hợp tác chiến tên lửa trên thiết bị mang (các loại tàu) phụ thuộc vào nhiệm vụ được giao và tình hình tác chiến cụ thể.
Hiện nay, nếu bên nào sử dụng hệ thống tên lửa Club thì sẽ có nhiều ưu thế thay đổi một cách căn bản tính chất tác chiến trên biển. Chính vì thế, mặc dù với số lượng ít, hoả lực yếu nhưng lực lượng hải quân vẫn tạo được “mối nguy hiểm thực sự” cho các phi đội tàu của đối phương và phá huỷ các đường hàng hải quan trọng của chúng. Trên thế giới cho đến thời điểm này vẫn chưa có hệ thống tên lửa nào tương tự như Club.
Club-N, Club-S
Hệ thống Club bao gồm các tổ hợp tên lửa (tên lửa tấn công) Club-N, Club-S, được lắp đặt trên các tàu nổi và tàu ngầm. Các tổ hợp tên lửa bao gồm các phương tiện chiến đấu (tên lửa khác nhau, hệ thống điều khiển đa năng, bệ phóng), tổ hợp thiết bị mặt đất đa năng dùng để bảo dưỡng kỹ thuật. Các tên lửa của hệ thống được chuẩn hoá với nhau phụ thuộc vào chức năng và căn cứ bố trí khác nhau (trên mặt đất, trên biển, tàu ngầm).
Tên lửa đối hạm có cánh 3M-54E của tổ hợp Club-S (phương án lắp đặt trên tàu ngầm) dùng để tiêu diệt các loại tàu nổi khác nhau (tàu tuần tiễu, tàu khu trục, tàu đổ bộ, tàu chở hàng, tàu tên lửa hạng nhẹ…) hoạt động riêng lẻ cũng như hoạt động theo phi đội trong các điều kiện bị chế áp có tổ chức.
Đầu tự dẫn ARGS-54 của tên lửa do Công ty cổ phần mở “Radar-MMS tại thành phố Saint-Petersburg” chế tạo có cự ly hoạt động tối đa gần 60km, dài 70cm, đường kính 42cm, trọng lượng 40kg, có khả năng bảo vệ cao và có thể hoạt động khi sóng biển mạnh cấp 5-6. Tên lửa gồm máy gia tốc phóng, tầng hành trình dưới âm bay thấp, đầu đạn tác chiến xuyên mảnh siêu âm, đặc biệt có khả năng bay dưới âm.
Tên lửa có cánh đối hạm hai tầng 3M-54E1 của tổ hợp Club-S (phương án lắp đặt trên tàu ngầm) có chức năng như tên lửa 3M-54E, nhưng khác ở chỗ 3M-54E1 có chiều dài ngắn hơn (6,2m), trọng lượng đầu đạn tác chiến tăng gấp hai lần và cự ly bắn tăng 1,4 lần.
Điều này cũng cho phép bố trí tên lửa trên các tàu nổi có lượng choán nước nhỏ và sử dụng trên tàu ngầm trang bị ngư lôi có chiều dài giảm đến 6,2m. Tên lửa này lần đầu tiên cho ra mắt tại triển lãm vũ khí ở Singapore vào tháng 5/1999.
Tên lửa gồm máy gia tốc phóng, tầng cơ động dưới âm bay thấp (không có tầng tác chiến riêng dưới âm). Tên lửa đối hạm dưới âm 3M-54E1 có thể lắp đặt trên các loại tàu có lượng choán nước nhỏ và tàu ngầm do nước ngoài sản xuất trang bị ngư lôi có kích thước nhỏ.
Trong trường hợp sử dụng trong tổ hợp Club-N, tên lửa đối hạm 3M-54E1 khác biệt với các tên lửa khác là có container vận chuyển – phóng thẳng đứng và phóng nghiêng. Còn tên lửa đối hạm 3M-54TE được sử dụng trong tổ hợp tên lửa Club-N, có sự khác biệt với 3M-54E ở chỗ nó được trang bị côngtenơ vận chuyển – phóng thẳng đứng hoặc nghiêng.
Tên lửa đối hạm có điều khiển (đôi khi gọi là tên lửa đạn đạo) 91RE1 dùng để tiêu diệt tàu ngầm của đối phương. Thành phần tác chiến của tên lửa là một ngư lôi chống tàu siêu tốc (MPT-1UME) hoặc tên lửa chống ngầm (APR-3ME) với hệ thống tự dẫn thuỷ âm đến mục tiêu được sử dụng trong tổ hợp Club-S.
Việc phóng tên lửa được tiến hành từ thiết bị ngư lôi 533mm có chiều dài gần 8m khi vận tốc của thiết bị mang tên lửa có thể đạt đến 15 hải lý/ giờ. Động cơ nhiên liệu rắn của tên lửa một tầng bảo đảm cơ động trong phạm vi quỹ đạo ngầm, trồi lên mặt nước và lựa chọn độ cao.
Sau khi tách khỏi tầng phóng, động cơ của tầng hai bảo đảm điều khiển tên lửa bay đến vị trí tính toán, tại đây đầu đạn tác chiến tách ra khỏi thân tên lửa, sục sạo và hướng đến mục tiêu. Tên lửa đối hạm có điều khiển 91RE2 được sử dụng trong tổ hợp Club-N, khác với 91RE1 ở kích thước, kết cấu động cơ phóng và được trang bị container vận chuyển phóng thẳng đứng hoặc nghiêng.
Tên lửa có cánh hai tầng 3M-14E (phương án bố trí trên tàu ngầm và tàu nổi) và 3M-14TE (bố trí trên tàu nổi) dùng để tiêu diệt các mục tiêu trên mặt đất hoặc ven bờ có hình dạng biên ngoài, sơ đồ khí động lực học, các đặc tính kỹ thuật, động cơ tương tự tên lửa đối hạm 3M-54E1 và giống tên lửa có cánh chiến lược của tổ hợp tên lửa RK-55 “Granat” (cự ly bắn đến 3.000m).
Điểm khác biệt giữa chúng là 3M-14E, 3M-14TE được trang bị đầu đạn nổ mảnh, khi nổ sẽ gây thiệt hại tối đa cho các mục tiêu (còn 3M-54E1, RK-55 “Granat” được trang bị đầu đạn tác chiến xuyên), đầu tự dẫn vô tuyến ARGS-14E do Công ty cổ phần mở Radar MMS, thành phố Saint-Petersburg chế tạo với hệ thống dẫn hướng tên lửa đến mục tiêu hiệu quả cao trong giai đoạn cuối quỹ đạo bay.
Theo các chỉ số này, tên lửa có khả năng vượt trội các loại tương tự của nước ngoài, trong đó có tên lửa Tomahawk của Mỹ. Tên lửa có thể tạo nhiễu trong hệ thống dẫn đường vệ tinh GPS. Trọng lượng phóng của tên lửa 2000kg (đầu đạn tác chiến 450kg) và vận tốc bay đến 240m/s có khả năng tiêu diệt các mục tiêu ở cự ly đến 300km.
Tên lửa này lần đầu tiên cho ra mắt trong triển lãm quốc tế về vũ khí Lục quân và Hải quân “Defexpo India” tại New Deli. Tên lửa được chế tạo trên cơ sở tên lửa có cánh chiến lược Granat (tên gọi theo NATO – SS-N-21 Sampson) dùng để trang bị cho các loại tàu ngầm nguyên tử dự án 971, 945, 671RTM, 667AT…
Tên lửa đối hạm 3M-54AE cải tiến được chế tạo trên cơ sở tên lửa đối hạm có cánh 3M-54E (phương án lắp đặt trên tàu ngầm) có thể sử dụng lắp đặt trên máy bay. Tên lửa 3M-54AE (phương án lắp đặt trên máy bay) khác với nguyên bản ở chỗ không có tầng phóng.
Tầng hành trình bảo đảm cho tên lửa bay theo quỹ đạo, tầng thứ hai (tác chiến) dùng để vượt qua vận tốc hệ thống phòng không của đối phương với vận tốc dưới âm và tiêu diệt mục tiêu. Hiện nay, thông tin về phương án này của tổ hợp chưa được công bố chi tiết.
Tổ hợp Club-M (phương án bố trí tại căn cứ mặt đất) được chế tạo dùng để tiêu diệt các mục tiêu mặt đất và trên tàu bằng các tên lửa 3M-14KE và 3M-54KE. Cự ly phát hiện mục tiêu trong chế độ thụ động đạt 450 km, chủ động -250km, cự ly bắn vào tàu nổi – 220km, mục tiêu mặt đất – 275km.
Thành phần của tổ hợp gồm các bệ phóng tự hành, các tên lửa tiêu diệt các mục tiêu nổi trên biển và mặt đất, xe liên lạc và chỉ huy, xe bảo dưỡng kỹ thuật, tổ hợp thiết bị công nghệ mặt đất, các phương tiện huấn luyện - luyện tập.
Hệ thống điều khiển các tổ hợp tên lửa đa năng dùng để chuẩn bị phóng tên lửa, thiết lập và nhập các nhiệm vụ bay làm việc trong thời gian thực. Theo các dữ liệu chỉ thị mục tiêu nhận được từ hệ thống chỉ huy – thông tin tác chiến (tổ hợp radar được điều hành bởi trắc thủ) và thông tin nhận được từ thiết bị dẫn đường của tàu, hệ thống điều khiển đa năng xử lý dữ liệu để bắn, chỉ huy chuẩn bị trước và trong khi bắn, cũng như kiểm tra hỏng hóc của tên lửa.
Bệ phóng tên lửa của tổ hợp Club-S là các thiết bị ngư lôi thông thường 533mm, có thể phóng được tất cả các loại tên lửa của tổ hợp này mà không phụ thuộc vào chức năng của từng loại tên lửa. Bệ phóng tên lửa của tổ hợp Club-N là các thiết bị phóng đa năng (ZS-14E do KBSM tại thành phố Saint-Petersburg sản xuất) có kết cấu modul. Tổ hợp thiết bị mặt đất đa năng bảo đảm bảo dưỡng tên lửa và chuẩn bị tên lửa lắp đặt trên thiết bị mang.
Nhà đặt hàng nước ngoài đầu tiên hệ thống tên lửa Club là Ấn Độ. Các tổ hợp tên lửa (kể cả lắp đặt trên tàu nổi và tàu ngầm) có thể bố trí trên các chiến hạm dự án 11356 (lớp Talwar) và các tàu ngầm động cơ diezel dự án 877EKM do Nga đóng cho Ấn Độ.
Hiện nay, hệ thống Club được lắp đặt trên các loại tàu ngầm mà Ấn Độ mua trước kia đang được tiến hành sửa chữa và hiện đại hoá. Ngoài Ấn Độ, hệ thống tên lửa Club đã được chuyển giao cho Trung Quốc và được nhiều nước khác trên thế giới quan tâm muốn sở hữu.
Các đặc tính cơ bản của tên lửa đối hạm |
| M-54E/TE 3M54E/TE1 Dài, m 8,220/8,916 6,200/8,916 Đường kính, m 0,533/0,645 0,533/0,645 Cự ly bắn tối đa, km 200 300/275 Trần bay, m: Ở giai đoạn hành trình 0-20 10-20 Ở giai đoạn cuối nhỏ hơn 10 nhỏ hơn 10 Trọng lượng, kg (Khi phóng không có container vận chuyển – phóng): 2300/1951 1780/1505 Đầu đạn tác chiến 200 400 Hệ thống điều khiển và dẫn đường: Quán tính + đầu tự dẫn chủ động |
| Các đặc tính cơ bản của tên lửa đối hạm có điều khiển |
| Kích cỡ, mm 533 514 Dài, m 7,65 6,2 Độ sâu phóng, m 20-150 Cự ly bắn, km: từ độ sâu 20-25m 5-50 40 từ độ sâu 150m 5-35 Số lượng tên lửa bắn loạt vào 1 mục tiêu, quả: đến 4 đến 4 2100 1200 |
Nguyễn Hoàng (Tổng hợp)
Video tổ hợp tên lửa Club - K nhã đạn:
Đăng Nhận xét của bạn!
Bạn có thể để lại nhận xét của mình và tuân thủ theo các nguyên tắc sau:
