QDND - Tàu ngầm là một trong những phương tiện vũ khí hữu hiệu sử dụng trong tác chiến trên biển hiện đại bởi tính bí mật, bất ngờ và uy lực chiến đấu cao. Tuy nhiên, trước sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện trinh sát hiện đại, nhất là các phương tiện trinh sát dưới nước như thiết bị thủy âm, ra-đa quét biển lắp đặt trên các tàu nổi, tàu ngầm và máy bay chống ngầm… do vậy, tàu ngầm ngày càng dễ bị phát hiện, làm giảm đi khả năng tạo yếu tố bí mật, bất ngờ.
Trước tình hình đó, hải quân các nước ngày càng đầu tư mạnh cho việc nghiên cứu phát triển tàu ngầm hiện đại, ứng dụng công nghệ tàng hình cho tàu ngầm, nhằm nâng cao hiệu quả, uy lực chiến đấu của chúng. Đến nay, đã có nhiều kiểu loại tàu ngầm tàng hình ra đời và đưa vào trang bị. Các công nghệ tàng hình chủ yếu ứng dụng cho tàu ngầm hiện nay là nhằm giảm tiếng ồn, thiết kế cấu trúc và hình dáng phù hợp, trang bị các thiết bị, khí tài nhằm chống lại sự phát hiện của thiết bị thủy âm, ra-đa…
Tàu ngầm ứng dụng công nghệ tàng hình HMS Astute của Anh. Ảnh tư liệu.
Giảm tiếng ồn cho tàu ngầm là giải pháp công nghệ phổ biến trong nghiên cứu thiết kế, chế tạo tàu ngầm hiện đại. Các tàu ngầm thường sử dụng hai loại động cơ chính là đi-ê-den và sử dụng năng lượng hạt nhân. Các lò phản ứng hạt nhân tạo cho tàu ngầm khi hoạt động giảm được tiếng ồn, có tốc độ cao, hoạt động dài ngày trên biển. Nga và Mỹ là những cường quốc đang phát triển và đưa vào trang bị số lượng tàu ngầm hạt nhân lớn nhất, trang bị nhiều loại vũ khí hiện đại, có khả năng tác chiến tầm xa, hoạt động dài ngày. Đối với tàu ngầm đi-ê-den, việc giảm tiếng ồn thực hiện ở việc thiết kế khoang động cơ hợp lý, có lắp các thiết bị chống ồn hiện đại, bảo đảm triệt tiêu tiếng động do máy phát ra. Các nước phương Tây bao gồm Anh, Pháp, Đức và một số nước châu Á như Trung Quốc, I-ran đang nỗ lực nghiên cứu, phát triển các kỹ thuật chống ồn mới ứng dụng lên tàu ngầm, nhằm nâng cao khả năng tàng hình và bảo đảm sức khỏe cho thủy thủ khi làm việc trên tàu ngầm trong điều kiện dài ngày. Hải quân I-ran cũng đã thử nghiệm thành công và đưa vào trang bị tàu ngầm tàng hình mang tên Ghadir. Tàu được thiết kế giảm tiếng ồn và có khả năng phóng cùng lúc cả tên lửa lẫn ngư lôi. Đây là một trong những tàu ngầm trang bị vũ khí và hệ thống điện tử tối tân nhất được các nhà khoa học I-ran nghiên cứu thiết kế và phát triển trong suốt thập niên qua.
Nghiên cứu thiết kế, chế tạo tàu ngầm tàng hình thế hệ mới trang bị các hệ thống khí tài, thiết bị chống sự trinh sát của đối phương đang được hải quân các nước chú trọng. Từ năm 2001, hải quân Anh đã được đầu tư gần 6 tỷ USD để nghiên cứu phát triển tàu ngầm tàng hình HMS Astute. Đây là loại tàu ngầm có khả năng tàng hình gần như trong mọi trường hợp và được trang bị ngư lôi Spearfish hạng nặng và tên lửa hành trình để chống tàu chiến, tàu ngầm, có khả năng phát hiện mục tiêu từ khoảng cách 5.500km. Tàu ngầm được lắp hệ thống quang học điện tử để thu thập hình ảnh từ mọi hướng. Tàu ngầm HMS Astute dài 97m, nặng 7.400 tấn với thủy thủ đoàn hơn 100 người, có khả năng lặn ở độ sâu 300m. Tàu được tích hợp thêm các bình nhiên liệu cỡ lớn cho phép tàu hoạt động ngầm liên tục dài ngày và chỉ nổi lên mặt nước khi cần tiếp lương thực. Tốc độ của tàu ngầm khi lặn sâu dưới nước tới 38km/giờ, có độ tin cậy hoạt động cao, mọi chi tiết đều được làm từ những vật liệu đặc biệt, sử dụng công nghệ cao với độ chính xác gần như tuyệt đối.
Gần đây, Trung Quốc đã nghiên cứu thành công hệ thống hỗ trợ quét và triệt tiêu điện từ trong môi trường nước của tàu ngầm. Hệ thống này giúp cho tàu ngầm nâng cao khả năng tàng hình khi hoạt động dưới nước. Với hệ thống hỗ trợ quét và triệt tiêu điện từ trong môi trường nước, tàu ngầm có khả năng chống lại các phương tiện trinh sát điện từ như ra-đa, thiết bị thủy âm từ trường… Nhà máy đóng tàu Vũ Hán đã nhận chuyển giao công nghệ chế tạo hệ thống hỗ trợ quét và triệt tiêu điện từ trong môi trường nước để sử dụng cho các loại tàu ngầm thế hệ mới, nhằm nâng cao khả năng tàng hình. Công nghệ tàu ngầm của Trung Quốc tuy không phải là tiên tiến nhưng phát triển rất nhanh chóng. Việc nghiên cứu phát triển công nghệ tàng hình cho tàu ngầm của Trung Quốc đã được chú trọng từ lâu. Các nhà quân sự từng được biết đến vào năm 2006, tàu ngầm đi-ê-den lớp của Trung Quốc đã tiếp cận tàu sân bay Mỹ CV 63 Kitty Hawk trong phạm vi 9km mà không bị các tàu ngầm và tàu chiến hộ tống cho tàu sân bay phát hiện. Ở phạm vi 9km, ngư lôi hoàn toàn có khả năng tiến công mục tiêu hiệu quả.
Hải quân Nga hiện được trang bị nhiều chủng loại và đã có thế hệ tàu ngầm tàng hình hiện đại nhất trên thế giới. Ngoài tàu ngầm lớp Typhoon, Nga đã phát triển nhiều loại tàu ngầm tàng hình loại mới có khả năng định hướng dưới nước và tránh được các thiết bị phát hiện tàu ngầm tốt nhất. Tuy nhiên, công nghệ tàng hình cho tàu ngầm được Nga giữ bí mật, do vậy các tính năng kỹ thuật, chiến thuật về tàu ngầm tàng hình của Nga vẫn chưa được biết đến nhiều.
Sự phát triển và đưa vào trang bị các thế hệ tàu ngầm tàng hình mới đã làm thay đổi mạnh mẽ các quan điểm và nghệ thuật tác chiến hải quân hiện đại, làm cho việc tranh chấp trên biển trở nên khốc liệt hơn. Tuy nhiên, việc nghiên cứu chế tạo và khai thác, sử dụng tàu ngầm tàng hình trong chiến đấu vẫn còn vấp phải hàng loạt khó khăn về công nghệ, môi trường, do đó, tàu ngầm tàng hình không thể phát huy được đầy đủ tính năng, hiệu quả và dễ bị đối phương khai thác triệt để các điểm yếu để đối phó./.
Trước tình hình đó, hải quân các nước ngày càng đầu tư mạnh cho việc nghiên cứu phát triển tàu ngầm hiện đại, ứng dụng công nghệ tàng hình cho tàu ngầm, nhằm nâng cao hiệu quả, uy lực chiến đấu của chúng. Đến nay, đã có nhiều kiểu loại tàu ngầm tàng hình ra đời và đưa vào trang bị. Các công nghệ tàng hình chủ yếu ứng dụng cho tàu ngầm hiện nay là nhằm giảm tiếng ồn, thiết kế cấu trúc và hình dáng phù hợp, trang bị các thiết bị, khí tài nhằm chống lại sự phát hiện của thiết bị thủy âm, ra-đa…
Tàu ngầm ứng dụng công nghệ tàng hình HMS Astute của Anh. Ảnh tư liệu.Giảm tiếng ồn cho tàu ngầm là giải pháp công nghệ phổ biến trong nghiên cứu thiết kế, chế tạo tàu ngầm hiện đại. Các tàu ngầm thường sử dụng hai loại động cơ chính là đi-ê-den và sử dụng năng lượng hạt nhân. Các lò phản ứng hạt nhân tạo cho tàu ngầm khi hoạt động giảm được tiếng ồn, có tốc độ cao, hoạt động dài ngày trên biển. Nga và Mỹ là những cường quốc đang phát triển và đưa vào trang bị số lượng tàu ngầm hạt nhân lớn nhất, trang bị nhiều loại vũ khí hiện đại, có khả năng tác chiến tầm xa, hoạt động dài ngày. Đối với tàu ngầm đi-ê-den, việc giảm tiếng ồn thực hiện ở việc thiết kế khoang động cơ hợp lý, có lắp các thiết bị chống ồn hiện đại, bảo đảm triệt tiêu tiếng động do máy phát ra. Các nước phương Tây bao gồm Anh, Pháp, Đức và một số nước châu Á như Trung Quốc, I-ran đang nỗ lực nghiên cứu, phát triển các kỹ thuật chống ồn mới ứng dụng lên tàu ngầm, nhằm nâng cao khả năng tàng hình và bảo đảm sức khỏe cho thủy thủ khi làm việc trên tàu ngầm trong điều kiện dài ngày. Hải quân I-ran cũng đã thử nghiệm thành công và đưa vào trang bị tàu ngầm tàng hình mang tên Ghadir. Tàu được thiết kế giảm tiếng ồn và có khả năng phóng cùng lúc cả tên lửa lẫn ngư lôi. Đây là một trong những tàu ngầm trang bị vũ khí và hệ thống điện tử tối tân nhất được các nhà khoa học I-ran nghiên cứu thiết kế và phát triển trong suốt thập niên qua.
Nghiên cứu thiết kế, chế tạo tàu ngầm tàng hình thế hệ mới trang bị các hệ thống khí tài, thiết bị chống sự trinh sát của đối phương đang được hải quân các nước chú trọng. Từ năm 2001, hải quân Anh đã được đầu tư gần 6 tỷ USD để nghiên cứu phát triển tàu ngầm tàng hình HMS Astute. Đây là loại tàu ngầm có khả năng tàng hình gần như trong mọi trường hợp và được trang bị ngư lôi Spearfish hạng nặng và tên lửa hành trình để chống tàu chiến, tàu ngầm, có khả năng phát hiện mục tiêu từ khoảng cách 5.500km. Tàu ngầm được lắp hệ thống quang học điện tử để thu thập hình ảnh từ mọi hướng. Tàu ngầm HMS Astute dài 97m, nặng 7.400 tấn với thủy thủ đoàn hơn 100 người, có khả năng lặn ở độ sâu 300m. Tàu được tích hợp thêm các bình nhiên liệu cỡ lớn cho phép tàu hoạt động ngầm liên tục dài ngày và chỉ nổi lên mặt nước khi cần tiếp lương thực. Tốc độ của tàu ngầm khi lặn sâu dưới nước tới 38km/giờ, có độ tin cậy hoạt động cao, mọi chi tiết đều được làm từ những vật liệu đặc biệt, sử dụng công nghệ cao với độ chính xác gần như tuyệt đối.
Gần đây, Trung Quốc đã nghiên cứu thành công hệ thống hỗ trợ quét và triệt tiêu điện từ trong môi trường nước của tàu ngầm. Hệ thống này giúp cho tàu ngầm nâng cao khả năng tàng hình khi hoạt động dưới nước. Với hệ thống hỗ trợ quét và triệt tiêu điện từ trong môi trường nước, tàu ngầm có khả năng chống lại các phương tiện trinh sát điện từ như ra-đa, thiết bị thủy âm từ trường… Nhà máy đóng tàu Vũ Hán đã nhận chuyển giao công nghệ chế tạo hệ thống hỗ trợ quét và triệt tiêu điện từ trong môi trường nước để sử dụng cho các loại tàu ngầm thế hệ mới, nhằm nâng cao khả năng tàng hình. Công nghệ tàu ngầm của Trung Quốc tuy không phải là tiên tiến nhưng phát triển rất nhanh chóng. Việc nghiên cứu phát triển công nghệ tàng hình cho tàu ngầm của Trung Quốc đã được chú trọng từ lâu. Các nhà quân sự từng được biết đến vào năm 2006, tàu ngầm đi-ê-den lớp của Trung Quốc đã tiếp cận tàu sân bay Mỹ CV 63 Kitty Hawk trong phạm vi 9km mà không bị các tàu ngầm và tàu chiến hộ tống cho tàu sân bay phát hiện. Ở phạm vi 9km, ngư lôi hoàn toàn có khả năng tiến công mục tiêu hiệu quả.
Hải quân Nga hiện được trang bị nhiều chủng loại và đã có thế hệ tàu ngầm tàng hình hiện đại nhất trên thế giới. Ngoài tàu ngầm lớp Typhoon, Nga đã phát triển nhiều loại tàu ngầm tàng hình loại mới có khả năng định hướng dưới nước và tránh được các thiết bị phát hiện tàu ngầm tốt nhất. Tuy nhiên, công nghệ tàng hình cho tàu ngầm được Nga giữ bí mật, do vậy các tính năng kỹ thuật, chiến thuật về tàu ngầm tàng hình của Nga vẫn chưa được biết đến nhiều.
Sự phát triển và đưa vào trang bị các thế hệ tàu ngầm tàng hình mới đã làm thay đổi mạnh mẽ các quan điểm và nghệ thuật tác chiến hải quân hiện đại, làm cho việc tranh chấp trên biển trở nên khốc liệt hơn. Tuy nhiên, việc nghiên cứu chế tạo và khai thác, sử dụng tàu ngầm tàng hình trong chiến đấu vẫn còn vấp phải hàng loạt khó khăn về công nghệ, môi trường, do đó, tàu ngầm tàng hình không thể phát huy được đầy đủ tính năng, hiệu quả và dễ bị đối phương khai thác triệt để các điểm yếu để đối phó./.
Giang Hồng Cương
Đăng Nhận xét của bạn!
Bạn có thể để lại nhận xét của mình và tuân thủ theo các nguyên tắc sau:
